pindakaas
10 april 2004, 16:45
Ik vraag me af of dit weleens een pil zou kunnen worden, die het beter zou kunnen gaan doen, dan fina- en/of zelfs dutasteride..
Professor Nelly Oudshoorn is hoogleraar gender en technologie aan de Universiteit Twente. In de jaren negentig raakte ze geïntrigeerd door het feit dat de mannenpil na veertig jaar discussie en onderzoek nog altijd niet verkrijgbaar is. Ze ging op onderzoek uit. "Het komt in ieder geval niet doordat het technisch te moeilijk zou zijn. Veel mensen dachten dat het veel moeilijker zou zijn om in te grijpen in het mannelijke voortplantingssysteem, maar halverwege de jaren zeventig waren de grootste problemen al opgelost."
Acceptatie
Prof. Nelly Oudshoorn:
"Het is nu of nooit"
Wat de ontwikkeling van de mannenpil het meeste tegenwerkte, was een gebrek aan acceptatie door de maatschappij. In de tweede helft van de 20e eeuw was anticonceptie een typische vrouwenzaak geworden. Vrouwen en hun artsen wilden dit veroverde terrein niet weer uit handen geven. Dat bleek overduidelijk toen er mannen nodig waren voor de eerste klinische studies, aldus Oudshoorn. "Gynaecologen wilden de partners van hun patiëntes niet doorverwijzen, omdat ze bang waren hun clientèle te verliezen." Daarnaast was er het wijdverbreide beeld dat mannen zorgeloos en onbetrouwbaar zouden zijn.
Langzaam maar zeker veranderden de opvattingen, onder andere doordat mannen zich steeds meer met gezinstaken en anticonceptie zijn gaan bezighouden, meent Rik van Lunsen, seksuoloog aan het Academsich Medisch Centrum in Amsterdam. Hij durft wel te spreken van een trend. "Steeds meer mannen zijn bereid sterilisatie te ondergaan. Als je mannen vraagt of ze onder bepaalde voorwaarden een mannenpil zouden willen slikken, dan zijn ze best positief. En wat nog veel belangrijker is: hun vrouwen geloven hen."
Testpersoon Jim:
"Geen last van bijwerkingen"
Testosteron
"Ik zou er zelf geen enkel probleem mee hebben om het vandaag nog te gebruiken. Ik heb het een aantal maanden gebruikt en had geen bijwerkingen. Hoe sneller het verkrijgbaar is, hoe beter, want het lijkt mij echt een veilige oplossing die voor iedereen werkt." Jims mening is duidelijk. Hij is een van de weinigen die in het verleden al eens een test met een mannenpil heeft ondergaan. In 1997 moest hij voor een periode van 3 maanden dagelijks 2 pilletjes met vrouwelijke hormonen innemen. Zijn spermaproductie stopte, maar ook de productie van het mannelijke geslachtshormoon testosteron viel weg. Daarom kreeg hij tevens een implantaat met testosteron ingebracht, zodat hij geen last zou krijgen van vrouwelijke bijverschijnselen. "In die tijd werd ik wel eens geplaagd. Mensen zeiden: ‘Je krijgt borsten', of ‘Nu kan je de auto niet meer inparkeren'. Maar ik had absoluut geen last van bijwerkingen en voelde me uitstekend."
Desondanks is de mannenpil er niet gekomen, omdat de industrie het heeft laten afweten. Het risico om veel geld te steken in vervolgstudies en grootschalige testen met proefpersonen was te groot. "Zij (de farmaceutische bedrijven) waren bang voor een herhaling van wat er met de vrouwenpil was gebeurd; de problemen die ze daarmee gehad hadden en de rechtszaken die daarvan het gevolg waren", verklaart Oudshoorn. Bedrijven hielden zich daarom ver van de mannenpil.
Juiste dosering
De toekomstige mannenpil: Implantaat met vrouwelijk hormoon en testosteron tegen bijwerkingen
Maar inmiddels zijn Organon en Schering, twee belangrijke producenten van vrouwenanticonceptie, zich toch gaan verdiepen in de mogelijkheden en onmogelijkheden van de mannenpil. In januari hebben zij hun eerste grootschalige studie opgestart. "We willen vooral de juiste dosering van twee hormonen vinden", verklaart Henk-Jan Out, medisch directeur voor anticonceptie bij Organon in Oss. "We willen weten wat de geschiktste dosering is die de zaadproductie laat dalen met zo min mogelijk bijwerkingen."
Toediening
Naar verwachting duurt het nog 5 tot 10 jaar voordat de eerste mannenpil op de markt komt. Pil is in dit geval een misleidende naam, omdat het geen tabletje zal zijn, maar een implantaat met een vrouwelijk hormoon, en daarnaast driemaandelijkse testosteroninjecties om bijwerkingen tegen te gaan. Out: "Als we voor de pil-aanpak hadden gekozen, dan hadden we net als bij de vrouwenpil het risico gehad van ongewenste zwangerschappen door het vergeten of van de pil of het verkeerd innemen ervan. Dan zouden we een groot risico lopen om het hele concept van hormonale mannelijke anticonceptie te verliezen."
Ondertussen zijn onderzoekers van Organon druk bezig om andere toedieningsvormen te ontwikkelen en om andere wellicht niet-hormonale producten voor mannenanticonceptie te zoeken. Hopelijk zullen die, in tegenstelling tot testosteron, wel in pilvorm ingenomen kunnen worden. Nelly Oudshoorn is vol vertrouwen dat de mannenpil voor de volgende generaties gemeengoed wordt. "Ik zeg altijd ‘Het is nu of nooit'."
Professor Nelly Oudshoorn is hoogleraar gender en technologie aan de Universiteit Twente. In de jaren negentig raakte ze geïntrigeerd door het feit dat de mannenpil na veertig jaar discussie en onderzoek nog altijd niet verkrijgbaar is. Ze ging op onderzoek uit. "Het komt in ieder geval niet doordat het technisch te moeilijk zou zijn. Veel mensen dachten dat het veel moeilijker zou zijn om in te grijpen in het mannelijke voortplantingssysteem, maar halverwege de jaren zeventig waren de grootste problemen al opgelost."
Acceptatie
Prof. Nelly Oudshoorn:
"Het is nu of nooit"
Wat de ontwikkeling van de mannenpil het meeste tegenwerkte, was een gebrek aan acceptatie door de maatschappij. In de tweede helft van de 20e eeuw was anticonceptie een typische vrouwenzaak geworden. Vrouwen en hun artsen wilden dit veroverde terrein niet weer uit handen geven. Dat bleek overduidelijk toen er mannen nodig waren voor de eerste klinische studies, aldus Oudshoorn. "Gynaecologen wilden de partners van hun patiëntes niet doorverwijzen, omdat ze bang waren hun clientèle te verliezen." Daarnaast was er het wijdverbreide beeld dat mannen zorgeloos en onbetrouwbaar zouden zijn.
Langzaam maar zeker veranderden de opvattingen, onder andere doordat mannen zich steeds meer met gezinstaken en anticonceptie zijn gaan bezighouden, meent Rik van Lunsen, seksuoloog aan het Academsich Medisch Centrum in Amsterdam. Hij durft wel te spreken van een trend. "Steeds meer mannen zijn bereid sterilisatie te ondergaan. Als je mannen vraagt of ze onder bepaalde voorwaarden een mannenpil zouden willen slikken, dan zijn ze best positief. En wat nog veel belangrijker is: hun vrouwen geloven hen."
Testpersoon Jim:
"Geen last van bijwerkingen"
Testosteron
"Ik zou er zelf geen enkel probleem mee hebben om het vandaag nog te gebruiken. Ik heb het een aantal maanden gebruikt en had geen bijwerkingen. Hoe sneller het verkrijgbaar is, hoe beter, want het lijkt mij echt een veilige oplossing die voor iedereen werkt." Jims mening is duidelijk. Hij is een van de weinigen die in het verleden al eens een test met een mannenpil heeft ondergaan. In 1997 moest hij voor een periode van 3 maanden dagelijks 2 pilletjes met vrouwelijke hormonen innemen. Zijn spermaproductie stopte, maar ook de productie van het mannelijke geslachtshormoon testosteron viel weg. Daarom kreeg hij tevens een implantaat met testosteron ingebracht, zodat hij geen last zou krijgen van vrouwelijke bijverschijnselen. "In die tijd werd ik wel eens geplaagd. Mensen zeiden: ‘Je krijgt borsten', of ‘Nu kan je de auto niet meer inparkeren'. Maar ik had absoluut geen last van bijwerkingen en voelde me uitstekend."
Desondanks is de mannenpil er niet gekomen, omdat de industrie het heeft laten afweten. Het risico om veel geld te steken in vervolgstudies en grootschalige testen met proefpersonen was te groot. "Zij (de farmaceutische bedrijven) waren bang voor een herhaling van wat er met de vrouwenpil was gebeurd; de problemen die ze daarmee gehad hadden en de rechtszaken die daarvan het gevolg waren", verklaart Oudshoorn. Bedrijven hielden zich daarom ver van de mannenpil.
Juiste dosering
De toekomstige mannenpil: Implantaat met vrouwelijk hormoon en testosteron tegen bijwerkingen
Maar inmiddels zijn Organon en Schering, twee belangrijke producenten van vrouwenanticonceptie, zich toch gaan verdiepen in de mogelijkheden en onmogelijkheden van de mannenpil. In januari hebben zij hun eerste grootschalige studie opgestart. "We willen vooral de juiste dosering van twee hormonen vinden", verklaart Henk-Jan Out, medisch directeur voor anticonceptie bij Organon in Oss. "We willen weten wat de geschiktste dosering is die de zaadproductie laat dalen met zo min mogelijk bijwerkingen."
Toediening
Naar verwachting duurt het nog 5 tot 10 jaar voordat de eerste mannenpil op de markt komt. Pil is in dit geval een misleidende naam, omdat het geen tabletje zal zijn, maar een implantaat met een vrouwelijk hormoon, en daarnaast driemaandelijkse testosteroninjecties om bijwerkingen tegen te gaan. Out: "Als we voor de pil-aanpak hadden gekozen, dan hadden we net als bij de vrouwenpil het risico gehad van ongewenste zwangerschappen door het vergeten of van de pil of het verkeerd innemen ervan. Dan zouden we een groot risico lopen om het hele concept van hormonale mannelijke anticonceptie te verliezen."
Ondertussen zijn onderzoekers van Organon druk bezig om andere toedieningsvormen te ontwikkelen en om andere wellicht niet-hormonale producten voor mannenanticonceptie te zoeken. Hopelijk zullen die, in tegenstelling tot testosteron, wel in pilvorm ingenomen kunnen worden. Nelly Oudshoorn is vol vertrouwen dat de mannenpil voor de volgende generaties gemeengoed wordt. "Ik zeg altijd ‘Het is nu of nooit'."